Vạch Xương Cá Là Gì? Đè Vào Có Bị Phạt Không?

Vạch xương cá là gì? Tại sao bạn cần hiểu rõ?

Khái niệm vạch xương cá trong luật giao thông

Vạch xương cá là một loại vạch kẻ đường giao thông đặc biệt, có hình ziczac hoặc sọc chéo liên tiếp, thường được kẻ bằng sơn trắng trên mặt đường. Theo Quy chuẩn kỹ thuật QCVN 41:2019 do Cục CSGT – Bộ Công an ban hành, vạch xương cá thuộc nhóm vạch phân cách đường hoặc vùng không cho phương tiện đi vào, có chức năng hướng dẫn hoặc cảnh báo người điều khiển phương tiện khi lưu thông ở khu vực chuyển hướng giao thông hoặc nơi có thay đổi làn đường.

Trong hệ thống luật giao thông đường bộ Việt Nam, vạch xương cá được quy định là vạch không được phép đè lên. Tuy nhiên, do hình dạng lạ mắt và không có biển báo cảnh báo riêng, nhiều người vẫn thắc mắc “vạch xương cá là gì trong luật giao thông” và dễ phạm lỗi khi lưu thông.

Thực tế, đây là một trong những lỗi phổ biến dẫn đến phạt nguội bằng camera giao thông, nhất là ở các tuyến cao tốc, quốc lộ lớn, nơi có lượng xe ô tô – mô tô di chuyển đông đúc. Việc đè vạch xương cá có bị phạt không không còn là câu hỏi, bởi hiện nay, lỗi này đã được xử lý rõ ràng trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP với mức phạt nặng từ vài trăm nghìn đến cả triệu đồng, tùy loại phương tiện.

Điểm đặc biệt (thuộc nhóm Unique Attributes) của vạch xương cá là không phải ai cũng hiểu đúng, và vì không có biển báo đi kèm nên thường bị “vô tình vi phạm”. Thậm chí, các clip xử phạt thực tế được chia sẻ bởi Cục CSGT cho thấy tỷ lệ vi phạm lỗi này đang tăng cao trong giai đoạn 2023–2025.

Vị trí và vai trò của vạch xương cá trên đường

Vạch xương cá thường xuất hiện ở những vị trí quan trọng như:

• Lối ra – vào đường cao tốc

• Nút giao thông phức tạp có nhiều làn tách nhập

• Khu vực giao cắt giữa làn ô tô và làn hỗn hợp

• Gần trạm thu phí, vòng xoay hoặc điểm chuyển hướng

Mục đích chính là để hướng dẫn luồng xe đi đúng hướng, đồng thời tạo vùng đệm an toàn giữa các làn di chuyển khác nhau. Vạch này giúp tránh va chạm, giảm kẹt xe và nâng cao khả năng điều tiết giao thông trong giờ cao điểm.

Ví dụ thực tế: Tại các tuyến cao tốc như Long Thành – Dầu Giây hoặc TP.HCM – Trung Lương, camera giao thông ghi nhận rất nhiều lỗi giao thông đè vạch xương cá, đặc biệt là khi xe chuyển làn gấp để vượt hoặc đi vào trạm thu phí sai làn. Đây là hành vi vi phạm hành chính, bị xử lý theo mức phạt đè vạch xương cá mới nhất được cập nhật trong luật giao thông đường bộ 2025.

Tại sao bạn cần hiểu rõ?

• Tránh bị phạt nguội vì đè vạch xương cá bị phạt bao nhiêu không phải ai cũng nắm rõ

• Tăng kỹ năng lái xe an toàn, đặc biệt với tài xế xe du lịch, xe dịch vụ

• Giúp bạn nhận diện đúng các vạch kẻ đường không được phép chạy vào, từ đó di chuyển đúng luật và an toàn hơn

• Hiểu được vai trò cảnh báo của vạch xương cá trong giao thông đường bộ, góp phần giảm thiểu tai nạn ở khu vực giao cắt phức tạp

Lưu ý: Dù không có biển báo cụ thể đi kèm, nhưng đè vạch xương cá vẫn bị xử phạt, do vậy bạn cần chủ động quan sát khi lưu thông tại các đoạn đường lớn, nút giao hoặc nơi có camera giám sát.

Nếu bạn từng vi phạm lỗi này và bị phạt nguội camera giao thông, hãy kiểm tra ngay trên hệ thống của Cục CSGT – Bộ Công an để tránh phát sinh vi phạm chồng lấn.

Các loại vạch xương cá thường gặp tại Việt Nam

Vạch xương cá phân làn

Vạch xương cá phân làn là loại vạch kẻ đường được sử dụng tại các khu vực cần tách làn xe, phân luồng giao thông rõ ràng để đảm bảo an toàn và hạn chế va chạm. Theo Quy chuẩn kỹ thuật QCVN 41:2019 về báo hiệu đường bộ do Cục CSGT – Bộ Công an ban hành, loại vạch này có hình ziczac hoặc sọc chéo, thường được kẻ bằng sơn trắng, xuất hiện giữa hai làn đường chuyển hướng hoặc tách nhánh.

Loại vạch này thường xuất hiện:

• Tại lối rẽ vào các khu công nghiệp, trung tâm thương mại.

• Gần điểm giao nhau giữa làn ô tô và xe máy.

• Trên các tuyến đường có mật độ giao thông cao, nơi cần phân làn rõ ràng.

Vai trò của vạch xương cá phân làn là giúp người lái xe nhận biết khu vực không được phép chạy vào, từ đó tránh xảy ra xung đột phương tiện. Tuy nhiên, nhiều tài xế ô tô vẫn vô tình đè vạch xương cá, đặc biệt là khi vượt ẩu hoặc đi sai làn để rẽ, dẫn đến lỗi giao thông đè vạch xương cá — một trong những lỗi phổ biến hiện nay theo ghi nhận từ camera phạt nguội giao thông.

Trong năm 2025, theo luật giao thông đường bộ 2025, lỗi này tiếp tục bị xử phạt nghiêm ngặt, với mức phạt đè vạch xương cá dao động từ 300.000đ đến 1.000.000đ, tùy loại phương tiện (xe ô tô – mô tô) theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Vạch xương cá tại điểm nhập làn, nút giao

Vạch xương cá tại điểm nhập làn hoặc nút giao được xem là dạng hiếm gặp hơn, nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hướng giao thông an toàn. Những vạch này thường được đặt ở:

• Các đoạn đường dẫn vào cao tốc.

• Khu vực ra vào trạm thu phí.

• Nơi hợp làn giữa đường chính và nhánh phụ.

Chức năng của loại vạch này là tạo “vùng đệm an toàn” để các phương tiện nhập làn hoặc chuyển làn không gây nguy hiểm cho luồng giao thông chính. Tuy nhiên, vì không có biển báo đi kèm, nhiều tài xế không nhận diện được vạch kẻ đường không được phép chạy vào. Họ vô tình đè vạch xương cá khi tranh thủ vượt xe hoặc chuyển làn sớm.

Đây là đặc điểm độc nhất (Unique Attribute) khiến loại vạch này thường bị hiểu sai và vi phạm. Trong các clip thực tế từ Cục CSGT, phần lớn các trường hợp đè vạch xương cá bị phạt bao nhiêu đều xuất phát từ việc tài xế không biết đây là lỗi bị xử phạt. Mức phạt vẫn áp dụng theo quy định tại Nghị định 100.

So sánh với các loại vạch cấm khác

So với các loại vạch kẻ đường giao thông khác như:

• Vạch liền đơn màu trắng: ngăn không cho chuyển làn.

• Vạch vàng liền đôi: cấm vượt.

• Vạch chéo trắng tại vỉa hè hoặc dải phân cách: cấm dừng, đỗ.

Thì vạch xương cá có đặc điểm riêng biệt là tạo vùng cấm không cố định theo chiều di chuyển. Điều này khiến nhiều người hiểu nhầm đây chỉ là vùng “trống” để chạy vào, nhưng thực chất vạch phân cách đường này là cấm tuyệt đối.

Dưới đây là bảng so sánh nhanh:

Qua đó, có thể thấy rằng, vạch xương cá là gì không chỉ là câu hỏi mang tính định nghĩa, mà còn là vấn đề thực tiễn trong lưu thông hằng ngày. Việc đè vạch xương cá có bị phạt không — câu trả lời là: Có. Và mức xử phạt đang được áp dụng nghiêm ngặt hơn theo quy định mới.

Lưu ý thực tế: Một tài xế xe tải từng bị phạt nguội vì lỗi đè vạch xương cá tại nút giao đường dẫn vào cao tốc Long Thành – Dầu Giây, cho biết anh “không hề biết đó là vùng cấm”. Đây là ví dụ điển hình cho thấy hiểu sai vạch xương cá trong giao thông đường bộ đang là lỗi phổ biến cần được tuyên truyền nhiều hơn.

Mức phạt khi đè vạch xương cá theo Nghị định 100

Trong luật giao thông đường bộ 2025, vạch xương cá là một phần quan trọng trong hệ thống vạch kẻ đường giao thông, thường xuất hiện tại khu vực chuyển hướng giao thông, giao lộ, hoặc đoạn phân làn nguy hiểm. Nhiều người vẫn thắc mắc đè vạch xương cá có bị phạt không? Câu trả lời là có, và mức phạt được quy định rõ trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP, áp dụng cho cả xe ô tô và xe máy.

Mức phạt với xe ô tô

Theo Cục CSGT – Bộ Công an, nếu người điều khiển xe ô tô đi vào phần vạch kẻ đường không được phép chạy vào như vạch xương cá, sẽ bị xử phạt theo Điều 5 của Nghị định 100. Cụ thể:

• Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng đối với hành vi đè vạch xương cá (lỗi giao thông phổ biến).

• Tước giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng, nếu hành vi bị phạt nguội qua camera giao thông hoặc bị lực lượng chức năng lập biên bản trực tiếp.

Ví dụ thực tế: Một tài xế tại quận 7, TP.HCM, bị ghi hình phạt nguội khi đè vạch xương cá để vượt nhanh trong giờ cao điểm. Sau 2 tuần, giấy phạt và yêu cầu đến nộp phạt kèm tạm giữ bằng lái đã được gửi về nhà qua đường bưu điện.

Mức phạt với xe máy

Đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (bao gồm cả xe máy điện), mức phạt khi đè vạch xương cá thấp hơn nhưng vẫn bị xử lý nghiêm:

• Phạt tiền từ 400.000 – 600.000 đồng theo quy định tại Điều 6 của Nghị định 100.

• Có thể bị cảnh cáo hoặc tước bằng trong trường hợp tái phạm nhiều lần hoặc gây nguy hiểm trong khu vực đông phương tiện.

Lưu ý: vạch xương cá trong giao thông đường bộ không đơn thuần là vạch phân cách đường, mà là khu vực cảnh báo không được đi vào, do đó nếu vi phạm thì đè vạch xương cá bị phạt bao nhiêu sẽ tùy thuộc vào phương tiện và mức độ nguy hiểm.

Tình huống phạt nguội phổ biến

Các camera phạt nguội giao thông hiện nay được lắp đặt nhiều tại các điểm như:

• Ngã tư lớn ở Hà Nội, TP.HCM.

• Trạm thu phí, lối ra – vào cao tốc, nơi thường có vạch xương cá để điều hướng luồng xe.

• Các khu vực chuyển làn nguy hiểm, nơi cấm đổi hướng hoặc chen vào sai làn.

Phạt nguội xảy ra phổ biến nhất khi tài xế:

• Cố tình chen làn, đè lên vạch kẻ đường không được phép chạy vào để rẽ nhanh.

• Đậu xe tạm trong khu vực vạch xương cá chờ đèn đỏ.

• Vượt xe tại điểm có cảnh báo vạch xương cá nhưng không chú ý.

Nhiều người khi nhận phạt mới “vỡ lẽ” rằng vạch xương cá là gì trong luật giao thông và tại sao chỉ cần đè nhẹ bánh xe vào là cũng bị ghi hình xử phạt. Đây chính là lý do mà người tham gia giao thông nên hiểu rõ quy chuẩn kỹ thuật QCVN 41:2019 để tránh bị xử lý đáng tiếc.

✅ Tóm lại, mức phạt đè vạch xương cá không chỉ là vấn đề hành chính mà còn liên quan đến an toàn giao thông. Hiểu rõ và tuân thủ quy định giúp bạn lái xe an toàn và không bị mất tiền oan.

Vì sao vạch xương cá bị “đè” thường xuyên?

Thói quen tài xế

Nhiều tài xế tại Việt Nam có thói quen rẽ nhanh, chuyển làn hoặc lách xe để vượt mà không để ý đến vạch xương cá trong giao thông đường bộ. Họ coi khu vực này như khoảng trống để lợi dụng thay vì hiểu đúng đây là vạch kẻ đường không được phép chạy vào. Thói quen này hình thành lâu dài từ việc thiếu kiến thức về vạch xương cá là gì trong luật giao thông, dẫn đến vi phạm lặp lại thường xuyên. Dù đã có các đợt tuyên truyền từ Cục CSGT – Bộ Công an, nhưng tình trạng vẫn phổ biến vì hành vi này chưa bị xử lý quyết liệt bằng phạt nguội camera giao thông trên diện rộng.

Hiểu sai về chức năng vạch

Vạch xương cá không phải vạch phân cách đường hay làn xe chờ rẽ như nhiều người nghĩ. Theo Quy chuẩn kỹ thuật QCVN 41:2019, loại vạch này có chức năng hướng dòng xe, không cho xe đi vào, đặc biệt trong khu vực chuyển hướng giao thông hoặc lối tách – nhập làn. Tuy nhiên, việc hiểu sai này lại bắt nguồn từ sự thiếu nhất quán trong học lý thuyết giao thông và nội dung thi sát hạch lái xe. Chính điều này khiến nhiều người không nhận thức được rằng việc đè vạch xương cá có bị phạt không, và từ đó trở thành lỗi giao thông phổ biến.

Không có biển cảnh báo cụ thể

Thực tế cho thấy, nhiều tuyến đường, đặc biệt tại các đô thị lớn như TP.HCM và Hà Nội, không đặt biển báo giao thông rõ ràng trước khu vực có vạch xương cá. Việc thiếu cảnh báo trực quan làm cho tài xế không kịp phản ứng hoặc không ý thức được đây là khu vực cấm đi vào. Điều này vô tình khiến họ rơi vào lỗi và có thể bị xử phạt theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Dù mức phạt đè vạch xương cá có thể lên đến vài triệu đồng với xe ô tô, hoặc hàng trăm nghìn với xe mô tô, nhưng không có cảnh báo cụ thể khiến người lái khó phòng tránh kịp thời.

👉 Tóm lại, ba nguyên nhân chính khiến vạch xương cá bị đè thường xuyên gồm: thói quen tài xế, thiếu hiểu biết về chức năng vạch và thiếu biển cảnh báo. Điều này không chỉ gây mất an toàn mà còn khiến người tham gia giao thông dễ bị xử phạt vạch xương cá 2025, đặc biệt trong bối cảnh luật giao thông đường bộ 2025 siết chặt các lỗi vi phạm qua camera phạt nguội. Hãy tuân thủ luật và lái xe có trách nhiệm để bảo vệ mình và cộng đồng.

Hướng dẫn xử lý tình huống đúng khi gặp vạch xương cá

Khi nào được phép đi vào?

Theo Quy chuẩn kỹ thuật QCVN 41:2019, vạch xương cá là gì được hiểu là vùng kẻ sọc trắng xiên đặt tại khu vực chuyển hướng giao thông hoặc điểm tách – nhập làn. Đây là vùng không cho phép xe lưu thông. Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt bạn được phép đi vào như:

• Khi có biển báo giao thông chỉ dẫn cụ thể cho phép đi vào khu vực này.

• Khi có sự hướng dẫn của Cảnh sát giao thông – Cục CSGT, Bộ Công an tại điểm điều tiết.

• Trường hợp bất khả kháng như tránh tai nạn, tránh vật cản hoặc khi phương tiện khác cố tình ép làn.

Nếu không thuộc những trường hợp nêu trên, đè vạch xương cá có bị phạt không? Câu trả lời là có. Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, hành vi này có thể bị xử phạt vạch xương cá 2025 với mức tiền từ 200.000 – 400.000 đồng với xe máy, và từ 800.000 – 1.200.000 đồng với xe ô tô. Mức phạt tăng nặng nếu vi phạm được ghi nhận qua camera phạt nguội giao thông.

Cách nhận biết vạch từ xa

Việc sớm nhận biết vạch xương cá trong giao thông đường bộ giúp tài xế xử lý đúng tình huống, tránh bị xử phạt. Một số cách nhận biết gồm:

• Quan sát mặt đường: Vạch xương cá thường được sơn màu trắng, dạng sọc chéo song song, hình tam giác dài, đặt giữa hai làn rẽ hoặc lối vào – ra cao tốc.

• Kết hợp với vạch kẻ đường giao thông khác như vạch liền hoặc đứt đoạn để xác định khu vực cấm rẽ, đổi làn.

• Trên một số tuyến quốc lộ và cao tốc, khu vực này được bổ sung biển cảnh báo giao thông hoặc biển nền xanh có mũi tên chỉ hướng hợp lệ. Hãy chú ý quan sát kỹ từ xa để không phạm lỗi giao thông đè vạch xương cá.

Một ví dụ thực tế: Trên cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, có nhiều điểm vạch phân cách đường dạng xương cá đặt ở các nhánh ra. Tài xế nếu không chú ý biển hướng dẫn rất dễ vi phạm và bị phạt nguội.

Lưu ý trong điều kiện thời tiết xấu

Khi trời mưa lớn, sương mù hoặc buổi tối thiếu ánh sáng, việc quan sát vạch kẻ đường không được phép chạy vào sẽ khó khăn hơn. Trong điều kiện thời tiết xấu, bạn cần:

• Giảm tốc độ và duy trì khoảng cách an toàn để có thời gian xử lý khi phát hiện vạch xương cá.

• Sử dụng đèn chiếu gần hoặc đèn sương mù phù hợp để không bị chói và dễ nhận diện mặt đường.

• Tuyệt đối không cố tình lách vào khu vực có vạch xương cá vì dễ bị camera ghi hình dẫn đến mức phạt đè vạch xương cá dù trong điều kiện bất lợi.

• Trang bị kiến thức từ trước: Nắm rõ các loại vạch giao thông phổ biến trong luật giao thông đường bộ 2025 để chủ động xử lý đúng dù gặp điều kiện bất lợi.